มีผื่นที่ตัวหนู! ทำความรู้จักโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โรคใกล้ตัวที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม

Writer : Lalimay : 18 กันยายน 2563

มีผื่นที่ตัวหนู! ทำความรู้จักโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โรคใกล้ตัวที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม

ทำไมลูกถึงมีผื่นขึ้นตามตัว อาการแบบนี้คือแพ้อะไรรึเปล่า? นี่อาจเป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่หลายคนพบเจอและเป็นกังวลไม่ใช่น้อยว่าลูกรักจะเป็นอันตราย เรื่องของผิวหนังเป็นสิ่งที่หลายคนมักมองข้าม แต่แท้จริงแล้ว ผิวหนังมีความสำคัญต่อเรามากๆ เพราะถือเป็นด่านหน้าในการป้องกันเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่จึงต้องใส่ใจในเรื่องผิวหนังของลูกมากเป็นพิเศษ

ซึ่งโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังนั้น เป็นโรคที่พบได้บ่อยในเด็ก แต่คุณพ่อคุณแม่อาจไม่รู้ วันนี้เราจึงได้สรุปข้อมูลดีๆ จากงานเสวนาให้ความรู้เรื่อง “โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ภัยใกล้ตัวที่ถูกมองข้าม” ที่จัดขึ้นโดยสมาคมแพทย์ผิวหนังฯ และชมรมแพทย์ผิวหนังเด็กฯ มาฝากคุณพ่อคุณแม่ทุกคนค่ะ

อาการของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/  

โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis) เป็นโรคที่มีอาการผิวหนังอักเสบเรื้อรัง เป็นๆ หายๆ พบบ่อยในเด็ก แต่ก็พบในผู้ใหญ่เช่นกัน โดยจะมีผื่นขึ้นตามตัวหรือบริเวณต่างๆ ของร่างกาย อาการของโรคจะวินิจฉัยแตกต่างจากผื่นอื่นๆ จากการดูลักษณะของผื่นและตำแหน่งที่เกิดเป็นหลัก คือ ผื่นภูมิแพ้ผิวหนังจะมีลักษณะแบบเอ็กซีมา (ECZEMA) เป็นผื่นแดง ขุย คัน ที่มีตุ่มน้ำขนาดเล็กด้านบน มีอาการคันมาก และจะแห้งเป็นสะเก็ด ถ้าเป็นเรื้อรังผิวตรงส่วนนั้นจะหนาขึ้น นอกจากนี้ลูกยังมีอาการร้องกวน งอแง เพราะไม่สบายตัว

ตำแหน่งของผื่น

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/  

- เด็กเล็ก (อายุ 2-3 เดือน ถึง 2 ปี) : บริเวณแก้ม และรอบริมฝีปาก บริเวณด้านนอกแขนขา ศอกเข่า
- เด็กโตและผู้ใหญ่ : บริเวณข้อพับแขน-ขา คอ และข้อมือ

สาเหตุของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/ 

หลักๆ คือ มีความบกพร่องของการสร้างเซลล์ผิว โครงสร้างผิวหนังไม่สมบูรณ์เลยทำให้เกิดการแพ้หรือระคายเคืองบ่อย ในปัจจุบันยังหาสาเหตุของโรคได้ไม่แน่ชัด เพราะอาจมีหลายปัจจัยรวมกันที่ก่อให้เกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้ ไม่ได้หมายความว่าลูกต้องแพ้อะไร โดยมีด้วยกันอยู่ 2 สาเหตุคือ

ปัจจัยภายใน : เกิดจากกรรมพันธุ์ที่ทำให้ผิวหนังมีการสร้างที่ผิดปกติ ร่วมกับมีความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ก็จะมีความเสี่ยงที่จะถูกกระตุ้นได้ง่ายจากปัจจัยภายนอก และหากพ่อหรือแม่เป็นภูมิแพ้ ไม่ว่าจะแพ้อะไรก็ตาม เช่น ภูมิแพ้อากาศ แพ้อาหาร ลูกก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้ 

ปัจจัยภายนอก : การอยู่ในที่ที่มีอากาศหนาวจัดก็จะทำให้ผิวแห้ง หรืออากาศร้อนจัดก็ทำให้เหงื่อออก ซึ่งการอยู่ในสภาวะอากาศแบบนี้จึงจะทำให้เกิดการคันได้ง่าย และมีการเกาจนเกิดการอักเสบ อีกทั้งยังอาจเกิดการติดเชื้อที่ผิวหนัง บางส่วนอาจมีการแพ้อาหารหรือแพ้สารในอากาศ

โรคอาจกำเริบได้จาก

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/ 

- การเกา 
- การติดเชื้อที่ผิวหนัง
- การใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เช่น สบู่ ผงซักฟอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม
- ทานอาหารที่แพ้ เช่น ไข่ นม
- สัมผัสสารที่ก่อให้เกิดการแพ้ เช่น ไรฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้
- การอาบน้ำร้อน
- สภาพอากาศร้อนหรือหนาวไป
- ความครียด

วิธีการดูแลรักษา

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/  

รักษาความชุ่มชื้นของผิวหนังอย่างสม่ำเสมอ

- การอาบน้ำ : ไม่ควรใช้น้ำที่อุ่นจนร้อน เพราะจะทำให้ผิวแห้ง ใช้เวลาในการอาบเพียงแค่ 5-10 นาทีก็พอแล้ว เพราะการอาบน้ำจะเป็นการขจัดสารก่อภูมิแพ้หรือสารระคายเคืองออกไปจากผิว แต่ ควรเลือกใช้สบู่อ่อนๆ ที่ไม่ชะล้างไขมันออกจากผิวหนังมากจนเกินไป และไม่ควรอาบน้ำบ่อยเกิดไป

- การทาโลชั่นบำรุงผิว : ถือเป็นสิ่งสำตัญมากๆ ให้ทาทันทีหลังอาบน้ำเสร็จ เช็ดตัวหมาดๆ แล้วทาโลชั่นได้เลย ต้องเลือกที่ไม่มีสารเคมี เช่น น้ำหอม หรือสารกันเสีย ควรทาครีมให้ลูกตั้งแต่แรกเกิดจะช่วยลดการเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังได้

- ปรับพฤติกรรม : พยายามอย่าให้ลูกเกาผื่นที่คัน ตัดเล็บให้สั้นและตะไบไม่ให้เล็บคม อาจให้ลูกใส่เสื้อผ้าแขนขายาว แต่เป็นผ้าที่อ่อนนุ่ม ไม่ระคายเคืองผิว หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้โรคกำเริบ และอยู่ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี ไม่ร้อนหรือหนาวจนเกินไป

โรคนี้เป็นโรคเรื้อรังไม่ได้มีวิธีทางการแพทย์ที่ช่วยให้หายขาด แต่เด็กส่วนใหญ่จะหายขาดได้ด้วยตัวเองจากช่วงวัยที่โตขึ้น คือ ถ้าเด็กที่เป็นโรคนี้ก่อน 2 ขวบ มีโอกาสที่จะหายเองในช่วง 5-8 ขวบ แต่ถ้าเป็นตอนที่เป็นเด็กโตหรือเป็นผู้ใหญ่แล้ว ก็มีโอกาสหายได้ช้า รวมไปถึงถ้าเป็นน้อยก็มีโอกาสหายเร็ว เป็นมากก็มีโอกาสหายช้า

นอกจากนี้หากมีการดูแลรักษาผิวที่ดี มีการใช้ยาทาอย่างเหมาะสมก็จะช่วยควบคุมอาการของโรคได้

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

เคดิตภาพประกอบ: https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/ 

- ไม่จำเป็นต้องไปตรวจเพิ่มเติมว่าลูกแพ้อะไร
- ไม่ได้เกิดจากแพ้นมวัวหรือแพ้อาหารเสมอไป
- ไม่แนะนำให้งดอาหารเอง
- แป้งเด็กไม่ได้ช่วยลดอาการคัน : จริงๆ เราไม่ควรทาแป้งเด็กให้ลูก เพราะฝุ่นแป้งอาจทำให้ปอดอักเสบได้ โดยเฉพาะในเด็กผู้- -หญิงก็ไม่ควรทาที่อวัยวะเพศ เนื่องจากมีโอกาสทำให้เกิดมะเร็งรังไข่ได้ หากใช้ก็ต้องล้างแป้งออกให้สะอาดทุกครั้ง
- โลชั่นให้ความชุ่มชื้นได้ดีกว่าเบบี้ออยล์ 
- ทำให้มีโอกาสที่จะเป็นภูมิแพ้อากาศหรือหอบหืดเพิ่มขึ้น

ขอบคุณข้อมูลจาก

• งานเสวนาให้ความรู้เรื่อง “โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โรคใกล้ตัวที่ถูกมองข้าม”
  http://allergy.or.th/2016/resources_expert_detail.php?id=109 
  https://pedderm.org/general/article-id/42 

ผู้ช่วยศาสตราจารย์นายแพทย์ เทอดพงศ์ เต็มภาคย์
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

• ลิงค์บทความ: 
  
  
  มีผื่นที่ตัวหนู! ทำความรู้จักโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โรคใกล้ตัวที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://th.theasianparent.com/atopic-skin-rash-should-not-be-overlooked 
  
  มีผื่นที่ตัวหนู! ทำความรู้จักโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง โรคใกล้ตัวที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://www.parentsone.com/atopic-dermatitis/ 
  
  แพทย์ชี้โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นโรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  http://www.mamaexpert.com/posts/content-5670 
  
  "ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง" โรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://www.sanook.com/health/25203 
  
  แพทย์ ชี้ โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นโรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://siamrath.co.th/n/183562 
  
  แพทย์ชี้โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นโรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://bangkok-today.com/web/%e0%b9%81%e0%b8%9e%e0%b8%97%e0%b8%a2%e0%b9%8c%e0%b8%8a%e0%b8%b5%e0%b9%89%e0%b9%82%e0%b8%a3%e0%b8%84%e0%b8%9c%e0%b8%b7%e0%b9%88%e0%b8%99%e0%b8%a0%e0%b8%b9%e0%b8%a1%e0%b8%b4%e0%b9%81%e0%b8%9e%e0%b9%89/ 
  
  'ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง' โรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/898154 
  
  แพทย์ชี้โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เป็นโรคใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
  
  https://www.maerakluke.com/topics/30179?utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook